Zbiór prawny opracowany i wydany przez lwowskiego syndyka Pawła Szczerbica (1552-1609). Składa się on z dedykacji skierowanej do kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego, przedmowy, przywileju królewskiego, erraty oraz 212, ułożonych w porządku alfabetycznym haseł zawierających przepisy Zwierciadła Saskiego (Sachsenspiegel). W sumie Speculum Saxonum P. Szczerbica liczy 536 stron. Dzięki polskiemu tłumaczeniu, przystępnemu układowi oraz zawartości merytorycznej obejmującej najważniejsze zagadnienia prawa, szybko weszło ono do praktyki prawnej. Zbiór stał się szczególnie popularny w miastach opartych na prawie sasko-magdeburskim, w których językiem kancelaryjnym i mieszkańców był język polski. Docelowo miały go wykorzystywać zarówno organy stosujące prawo, jak i inni uczestnicy postępowania sądowego. W dalszej perspektywie Speculum Saxonum, obok Ius Municipale autorstwa tego samego autora oraz dzieł innych, znaczących komentatorów prawa (w tym Bartłomieja Groickiego), wpłynęło na rozwój prawa miejskiego i jego stosowanie.
W 2016 r. Grzegorz M. Kowalski wydał dwutomowe, współczesne opracowanie dzieła P. Szczerbica (Speculum Saxonum, albo Prawo saskie i majdeburskie, porządkiem obiecadła z łacińskich i niemieckich egzemplarzów zebrane a na polski język z pilnością i wiernie przełożone, wyd. G. M. Kowalski, T. 1-2, Kraków 2016 [Bibliotheca Iagellonica. Fontes et Studia, t. 29]). Publikacja została udostępniona on-line w Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego; tom 1:
https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/38321, tom 2:
https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/247482 [dostęp: 2. 07. 2022].
Komentarze
Prześlij komentarz