Posty

Szubienica. Żagań (niem. Sagan), miasto powiatowe

Obraz
Żagań (niem. Sagan), miasto powiatowe. Dawne miejsce straceń położone jest około 1,5 km na północny-wschód od obecnego centrum miejscowości. opis: fundament został założony na planie kwadratu o bokach 6,8 m. Średnia szerokość murów wahała się od 76 do 94 cm. Od strony wschodniej zachował się również ceglany próg, potwierdzając tym samym lokalizacje wejścia do szubienicy.  uwagi: żagańska szubienica stanowi wyjątkową konstrukcję wśród tego typu urządzeń. Jako jedyna wśród znanych dolnośląskich szubienic została wybudowana na planie czworokąta, a właściwie do tego celu wykorzystano obiekt funkcjonujący wcześniej, ale o innym przeznaczeniu - konstrukcję typu motte. Obiekt został przebadany archeologicznie w latach: 2014, 2018-2020. Podczas badań odkryty został materiał kostny oraz zabytki metalowe i ceramiczne pochodzące zarówno z okresu, kiedy obiekt funkcjonował jako konstrukcja typu motte, jak i z późniejszego, po przebudowaniu na szubienicę.  Najważniejsza literatura: D. Wojtucki, Urz

Pręgierz. Oława (niem. Ohlau), miasto powiatowe

Obraz
Oława (niem. Ohlau), miasto powiatowe. kamienny pręgierz stoi na rynku przed ratuszem.  opis: po południowej stronie ratusza, znajduje się kolumna uważana za fragment dawnego pręgierza. Granitowy słup o wysokości ponad 2 metrów osadzono na czworobocznym podeście. Ośmioboczny trzon kolumny zwieńczono słabo profilowaną głowicą, na której spoczęła kamienna kula. W obecne miejsce miał trafić w 1935 lub 1937 r., kiedy został odnaleziony po latach zapomnienia. Kula, element dekoracyjny pręgierza została zniszczona kilka lat temu przez wandali, co wymogło renowację zabytku.  uwagi: W 1713 r. oławski pręgierz wymagał pilnej renowacji, a w szczególności niezbędna była stabilizacja tego obiektu za pomocą metalowych klamr. Na podstawie zachowanych rachunków miejskich wiadomo, że murarze za czynności remontowe przy pręgierzu pobrali 9 talarów, kowalowi za klamry stabilizujące „kolumnę hańby” wypłacono 10 talarów. Ponadto mieszczanie uczestniczący w renowacji zostali obdarowani antałkiem piwa, kowa

Skobel egzekucyjny. Żagań (niem. Sagan), pow. żagański

Żagań (niem. Sagan), pow. żagański, woj. lubuskie, Polska odkryty wewnątrz szubienicy. datacja: XVII-XVIII w. opis: Skobel żelazny (nr. inw. 80/18) odkryty w trakcie badań archeologicznych prowadzonych w 2018 r. na terenie miejsca straceń w Żaganiu. Jego długość wynosi 10 cm, a szerokość 3,7 cm. Jedna końcówka skobla jest ułamana. Przedmiot odnaleziony w warstwie gliny z kamieniami otoczakowymi, dużymi fragmentami cegieł, pojedynczymi fragmentami dachówek oraz kośćmi ludzkimi. Warstwa interpretowana jako rozbiórkowa. uwagi: Za pomocą skobli przybijano stryczki do drewnianych belek szubienicy. obiekty towarzyszące: szubienica w Żaganiu. surowiec: Metal, żelazo. stan: dobry. funkcja zabytku: Przedmiot/narzędzie do wykonania kary śmierci. wymiary: długość 10 cm, szerokość 3,7 cm.

Dół rakarski. Kamienna Góra (niem. Landeshut), pow. kamieniogórski

Kamienna Góra (niem. Landeshut), pow. kamieniogórski, woj. dolnośląskie, Polska. w odległości 2 m na południe od fundamentów szubienicy. datacja: 1 poł. XIX w. opis: Wstępnie rozpoznany i częściowo odsłonięty w czasie prac prowadzonych w 2013 r. W trakcie badań archeologicznych w 2015 r. prowadzonych ponownie na terenie miejsca straceń w Kamiennej Górze w odległości 2 m na południe od fundamentów szubienicy rozpoznano pełny zasięg i przebadano duży obiekt owalny o długości dochodzącej do 3 m i szerokości maksymalnej 2,7 m oznaczony nr 1/13. Jego głębokość wynosiła 1,1 m. W profilu miał kształt wannowaty. Dłuższą osią był położony na linii wschód-zachód. W wypełnisku obiektu odkryto setki kości zwierzęcych zmieszanych z gruzem i kamieniami pochodzących wg autora badań prawdopodobnie z murów szubienicy, gdyż były one pokryte zaprawą. Pośród nich znajdowały się liczne zabytki w postaci ceramiki, fragmentów fajek i szkła oraz przedmioty metalowe. Na dnie jamy zalegały części szkieletu koni

Miejsce straceń. Gola Dzierżoniowska (niem. Guhlau), powiat dzierżoniowski

Obraz
dawne miejsce straceń znajduje się wśród pól na północny-zachód od miejscowości, przy starej drodze ze Strzelina do Dzierżoniowa. opis: Góra Szubieniczna zaznaczona została na rękopiśmiennej mapie wojskowej autorstwa Ludwiga Wilhelma von Reglera z lat 1764–1770.  uwagi: doskonale z miejsca gdzie dawniej stała szubienica widać centrum Goli wraz z zamkiem. Niestety obecnie nic nie wiadomo o historii tego placu kaźni.  Najważniejsza literatura: Staatsbibliothek Berlin, Preussischer Kulturbesitz, Kartenabteilung, sygn. N 15140, nr 70.

Pręgierz. Tyniec nad Ślęzą (niem. Gross Tinz), powiat wrocławski

Obraz
  murowany pręgierz stoi w centrum miejscowości w sąsiedztwie kościoła św. Michała Archanioła. opis: obiekt wykonano na planie kwadratu. Jest to jedyny pręgierz murowany z czerwonej cegły. Obiekt został zwieńczony daszkiem z karpiówki, w narożnikach krytych gąsiorami, a na szczycie kamienna kula. Jego wysokość to ponad 300 cm, zachowały się cztery metalowe pierścienie o średnicy 10 cm, zamontowane ponad 2 m od poziomu gruntu. uwagi: obiekt wymaga zabezpieczenia i uzupełnienia ubytków zarówno w bazie pręgierza, jak i wieńczącej go dachówce. Najważniejsza literatura: J. Milka, Pręgierze. Kamienne pomniki dawnego prawa na Dolnym Śląsku , cz. 1, Świdnica 1991, s. 38.

Szubienica. Lipa (niem. Leipe), powiat jaworski

Obraz
szubienica usytuowana na niewielkim wzniesieniu 1000 m na południowy-wschód od miejscowości, w odległości około 100 m na północ od drogi prowadzącej z Lipy do Jastrowca.  opis: obiekt wykonano w formie cylindrycznej studni o średnicy wewnętrznej około 350 cm i wysokości około 300 cm, z trzema kamiennymi filarami, z których do dziś zachowały się tylko dwa. Całość wykonano z nieociosanego kamienia, z wejściem od strony zachodniej. W przeszłości każdy z trzech filarów mógł posiadać dodatkowe gniazda na belki egzekucyjne, przez co istniała możliwość zainstalowania dodatkowych belek (w sumie po sześć sztuk, po dwie na każdym z filarów). Obiekt najprawdopodobniej posiadał również podest egzekucyjny (drewniany) biegnący na zewnątrz budowli. Ciekawostką jest fakt, iż w świadomości lokalnej społeczności jeszcze na początku XX w. obiekt był uważany za ruiny pogańskiej świątyni. uwagi: obecnie szubienica w Lipie znajduje się w fatalnym stanie i wymaga natychmiastowego remontu, a przynajmniej prze