Das Magdeburg-BreslauersystematischeSchöffenrecht (Magdebursko-wrocławskie systematyczne prawo ławnicze)

Das Magdeburg-BreslauersystematischeSchöffenrecht (Magdebursko-wrocławskie systematyczne prawo ławnicze)

Dostęp: Wydanie Paula Labanda z 1863 r.; dostęp online: https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/101563/edition/94370?language=pl [dostęp 22.03.2023 r.]

Opis: Usystematyzowany zbiór ortyli magdeburskich uzupełnionych pouczeniami prawnymi wydanymi przez miasto Magdeburg dla Wrocławia (1261, 1283 i 1295 r.). Najprawdopodobniej powstał między 1359, a 1386 r., choć możliwe jest również wcześniejsze jego skompilowanie (ale po 1322 r.).

Składał się on z pięciu ksiąg regulujących najważniejsze kwestie z zakresu prawa publicznego i prywatnego. Pierwszą poświęcono instytucji rady, drugą ławnikom i sądownictwu, trzecią prawu karnemu, czwartą prawu spadkowemu, darowiznom i opiece nad sierotami, zaś w piątej uregulowany przepisy z zakresu prawa powszechnego (dotyczących różnych dziedzin prawa). 

Dzięki obszernej regulacji i przystępnej systematyzacji było ono wykorzystywane przez miasta oparte na prawie magdeburskim, w tym Wrocław. Pod koniec XIV w. stało się ono podstawą dla powstania w państwie Zakonu Krzyżackiego Prawa Starochełmińskiego (Der alte Kulm). Stanowiło ono przeróbkę Magdebursko-wrocławskiego systematycznego prawa ławniczego, uzupełnioną o regulacje Zwierciadła szwabskiego oraz ortyle wydane przez Magdeburg dla Chełmna.

W 1863 r. Paul Laband opublikował Magdebursko-wrocławskie systematyczne prawo ławnicze (Das Magdeburg-breslauersystematischeSchöffenrechtaus der Mitte des 14 Jahrhunderts, wyd. P. Laband, Berlin 1863). 

Najważniejsza literatura: 

1. Das Magdeburg-breslauersystematischeSchöffenrechtaus der Mitte des 14 Jahrhunderts, wyd. P. Laband, Berlin 1863.
2. Mikuła M., Prawo miejskie magdeburskie (IusmunicipaleMagdeburgense) w Polsce XIV - pocz. XVI w. Studium o ewolucji i adaptacji prawa, Kraków 2017.
3. Z. Zdrójkowski, Wstęp historyczny, [w:] Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), red. W. Maisel i Z. Zdrójkowski, przekł. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985, s. 3-7.
4. Z. Zdrójkowski, Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862): studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i Torunia, Toruń 1983.