Der alte Kulm (Prawo Starochełmińskie)

Der alte Kulm (Prawo Starochełmińskie)

Dostęp: Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, sygn. rps 23/III; Kujawsko-Pomorska Biblioteka, dostęp online: Cyfrowa, https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/73176/edition/82533/content [dostęp 22.03.2023 r.]

Opis: Zbiór prawa powstały w Prusach pod koniec XIV w (1394 r.).  Stanowił on uzupełnioną przepisami Zwierciadła szwabskiegoi ortylami wydanymi przez miasto Magdeburg dla Chełmna wersję wcześniejszego tzw. magdebursko-wrocławskiego systematycznego prawa ławniczego. 

Składał się on z pięciu ksiąg regulujących najważniejsze kwestie z zakresu prawa publicznego i prywatnego, w tym przede wszystkim dotyczące organizacji ustroju miejskiego, prawa karnego oraz prawa cywilnego. 

Dzięki zawartości merytorycznej w niedługim czasie stał się on podstawowym zbiorem prawa na terenie Prus oraz najprawdopodobniej Mazowsza. Był on jednocześnie uzupełniany i rozwijany przy pomocy ustawodawstwa partykularnego poszczególnych miast w postaci wilkierzy, ordynacji i rozporządzeń. Prawo Starochełmińskie zachowało dominujący status aż do próby kodyfikacji prawa pruskiego w XVI w.

W 1985 r. pod redakcją Witolda Maisla i Zbigniewa Zdrójkowskiego ukazał się polskojęzyczny przekład Der alte Kulm pt. Prawo Starochełmińskie 1584 (1394). Przekład tekstu zbioru dokonali Andrzej Bzdęga i Alicja Gaca. 

Najważniejsza literatura: 

1. Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), red. W. Maisel i Z. Zdrójkowski, przekł. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985
2. Z. Zdrójkowski, Wstęp historyczny, [w:] Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), red. W. Maisel i Z. Zdrójkowski, przekł. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985, s. 3-7.
3. Z. Zdrójkowski, Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862): studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i Torunia, Toruń 1983. 

---

Der alte Kulm (Old Chełmno Law)

Access: University Library in Toruń, file no. rps 23/III; Kujawsko-Pomorska Library, online access: Digital, https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/73176/edition/82533/content [accessed March 22, 2023] 

Description: A code of law created in Prussia at the end of the 14th century (1394). It was a version of the earlier so-called Magdeburg-Wrocław systematic courts' law, supplemented by the provisions of the Swabian Mirror and ortyls issued by the city of Magdeburg for Chełmno. 

It consisted of five books regulating the most important issues in the field of public and private law, including primarily those concerning the organization of the municipal system, criminal law and civil law. 

Thanks to its substantive content, it soon became the basic code of law in Prussia and most probably Mazovia. At the same time, it was supplemented and developed with the help of the particular legislation of individual cities (Wilkuhr, ordinances and regulations). The Old Chełmno Law retained its dominant status until an attempt to codify Prussian law in the 16th century. 

In 1985, a Polish-language translation of Der alte Kulm was published under the editorship of Witold Maisl and Zbigniew Zdrójkowski, entitled Prawo Starochełmińskie 1584 (1394). The text of the code was translated by Andrzej Bzdęga and Alicja Gaca.

The most important literature:

1. Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), ed. by W. Maisel i Z. Zdrójkowski, transl. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985
2. Z. Zdrójkowski, Wstęp historyczny, [in:] Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), ed. by W. Maisel i Z. Zdrójkowski, transl. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985, pp. 3-7.
3. Z. Zdrójkowski, Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862): studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i Torunia, Toruń 1983.