Porządek sądów y spraw Mieyskich Prawa Maydeburskiego

B. Groicki, Porządek sądów y spraw Mieyskich Prawa Maydeburskiego […], Kraków 1562.

Dostęp: Polska Akademia Nauk Biblioteka Kórnicka, sygn. Cim. Qu. 2233; Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, dostęp online: https://wbc.poznan.pl/dlibra/publication/506883/ [dostęp 29.03.2023 r.]

Opis: Dzieło krakowskiego prawoznawcy Bartłomieja Groickiego, wydane po raz pierwszy w 1559 r. Zawierało one usystematyzowane zasady dotyczące stosowanego w Koronie procesu, w tym procesu karnego. Dzięki użytemu przez autora językowi polskiemu, zamiast stosowanej powszechnie w podobnych pracach łaciny, niezwykle popularne w miastach polskich.

W pierwszej części Porządku sądów B. Groicki omówił różnorodne kwestie odnoszące się do: podziałów prawa wg przyjmowanych wówczas koncepcji (Boże-przyrodzone-ludzkie; duchowne-świeckie), organów wymiaru sprawiedliwości, sądowych oraz urzędników miejskich, zastępców procesowych, stron postępowania, Żydów i żebraków.

Część druga (wtóra) poświęcona została poszczególnym typom sądów funkcjonujących w Polsce oraz różnorodnym kwestiom z zakresu prawa materialnego i procesowego jak. Np. problematyka powołania przy mężobójstwie czy przyczyny dopuszczające możliwość wydziedziczenia dzieci.

W części trzeciej uregulowano zróżnicowane kwestie prawa procesowego jak: prawa i obowiązki stron, pozew i zapozwanie,  ekscepcje procesowe, rękojmia sądowa, środki dowodowe (świadkowie, dokumenty, przysięgi), uwięzienie, urzędowym zajęciu rzeczy, apelacja, egzekucja wyroku oraz kosztach postępowania. Ponadto umieszczono w niej zasady odnoszące się do zobowiązań, inwentarzy spadkowych, pokrewieństwie, powinowactwie i spadkobraniu.

Księga czwarta Postępku sądów zawierała ściśle zasady odnoszące się do prawa i postępowania karnego. Podobnie jak w wypadku innego dzieła B. Groickiego Porządku sądów około karania na gardle, dużo uwagi poświęcił w tym miejscu autor torturom stosowanym w procesie. W dalszej kolejności odniósł się on do tematyki kary śmierci oraz poszczególnych czynów zabronionych: kradzieży, cudzołóstwa i mężobójstwa.

W 1953 r. opublikowany został współczesny przekład dzieła pt. Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej.

Najważniejsza literatura: 

  1. B. Groicki, Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej, Warszawa 1953.

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Szubienica. Chełmsko Śląskie, gmina Lubawka

Obraz
Obiekt zachowany w postaci reliktu wkopu fundamentowego wypełnionego pyłem ceglanym i fragmentami cegieł. W planie o formie kolistej o średnicy około 7 m. Szerokość wkopu wynosiła około 0,75 m, a miąższość do 15 cm. Wewnątrz studni szubienicznej zarejestrowano w trzech punktach niewielkie poszerzenia wkopu fundamentowego, rozlokowane w równych odległościach. Są to miejsca w których fundament został wzmocniony, w celu zapewniania stabilności filarom szubienicznym. Na tej podstawie można stwierdzić, iż belki egzekucyjne na szubienicy w Chełmsku Śląskim założono na planie trójkąta, a każda z nich miała prawdopodobnie długość około 5,3 m. Zły stan zachowania reliktu fundamentu dawnej szubienicy jest efektem bardzo dokładnej rozbiórki oraz silnego przekształcenia terenu, w wyniku prowadzonej na tym terenie intensywnej uprawy roli. Obecnie obszar jest użytkowany jako łąka. Chełmsko Śląskie - zeszyt PDP 51 Gallows. Chełmsko Śląskie, District: Lubawka  The object has been preserved in the form
Read more »

Kamień graniczny. Jemna (niem. Raschdorf), pow. ząbkowicki

Obraz
kamień graniczny usytuowany na styku trzech granic na przełęczy między górami Rozstaj i Malinowa. Pierwotnie był ustawiony tuż przy skrzyżowaniu leśnych dróg, w ostatnich latach przeniesiony ok 20 m na południowy zachód i ustawiony na stoku przy drodze. piaskowiec; 33 x 45 x 46 x 45 cm datacja: 1730 trójboczny obiekt, pierwotnie prawdopodobnie w formie niewysokiego obelisku, wyznaczający punkt zbiegu granic dóbr w Kolonii Jemna (Raschgrund), Grodziszczu (Lampersdorf) i Jemnej (Raschdorf). Na każdym z trzech boków umieszczono inskrypcje i wyobrażenia heraldyczne: 1. ściana: Ao 1730 RASCHGRVN[…] oraz herby klasztorów w Henrykowie i Zirc na dwóch owalnych tarczach nałożonych na kartusz z ornamentami roślinnymi. 2. ściana: LAMPERSDORF oraz herb von Nimptsch z hełmem, labrami i częściowo zniszczonym klejnotem 3. ściana: RASCHDORF oraz nieczytelny herb (prawdopodobnie von Haugwitz) na owalnym kartuszu ozdobionym ornamentem roślinnym Pełny ekran   Powiązana literatura J. Organiściak, Kamie
Read more »

Krzyż kamienny. Damianowice, powiat wrocławski

Obraz
Krzyż łaciński usytuowany przy zbiegu ul. Spółdzielczej i drogi prowadzącej do wsi Ręków. Wykonany z granitu. Wymiary: 110 x 89 x 22 cm. XIV-XVI w. Poniżej poziomu gruntu, obecnie niewidoczny, wypukły relief topora. Pełny ekran  | Muzeum Cyfrowe UWr Powiązana literatura M. Hellmich, Steinerne Zeugen mittelalterlichen Rechtes in Schlesien. Steinkreuze, Bildstöcke, Staupsäulen, Galgen, Gerichtstische, Liegnitz 1923, s. 19, 24, tab. 1. D. Wojtucki, S. Zobniów, Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej, Wrocław 2017, s. 461-462 Stone cross. Damianowice. Poviat: Wrocław Latin cross located at the corner of SpółdzielczaStreet and the road leading to the village of Reków. Made of granite. Dimensions: 110 x 89 x 22 cm. 14th-16th centuries. Below ground level, currently invisible, convex relief of an axe. Related literature: M. Hellmich, Steinerne Zeugen mittelalterlichen Rechtes in Schlesien. Steinkreuze, Bildstöcke, Staupsäulen, Galgen, Gerichtstische, Liegnitz 1923, s.
Read more »