M. Hanow, Jus Culmense ex ultima revision oder Das vollständige Culmische Recht, Gdańsk 1745

Zbiór prawny powstały w 1594 r. zawierający przepisy prawa chełmińskiego. To ostatnie było powstałą w XIII w. przeróbką prawa magdeburskiego. W sumie powstały trzy rewizje tego prawa tj. lidzbarską z 1566 r., nowomiejską z 1580 i toruńską (zwaną również gdańską) z 1594 r. Ostatecznie żadna z nich nie uzyskała mocy zbioru powszechnie obowiązującego. Rewizja toruńska, zwana również gdańską była ostatnią i najdoskonalszą pod wieloma względami z wszystkich zbiorów prawa chełmińskiego. W XVIII w. doczekała się ona druku w Gdańsku. Jego autorem był Michał Krzysztof Hanow (1695-1773). 

Prawu karnemu poświęcono w Rewizji toruńskiej księgę V. Podobnie jak w przypadku poprzednich zbiorów prawa chełmińskiego obejmuje ona zarówno ogólne, jak i szczegółowe instytucje prawa karnego materialnego, jak i procesowego. W głównej mierze jej twórcy oparli się w tym miejscu na prawie karnym zawartym w kodeksie Rewizji nowomiejskiej, a więc pośrednio sięgnęli również do Der alte Kulm (Prawo Starochełmińskie) i Rewizji lidzbarskiej. 

 Rewizja toruńska była wykorzystywana w praktyce sądowej miast stosujących prawo chełmińskie.

Lokalizacja: Biblioteka Jagiellońska; dostęp online https://polona.pl/item-view/885a637c-d148-4400-a3f5-5c3065cf197d?page=6 [dostęp 19.10.2023 r.]

Okres chronologiczny: Nowożytność

Typ zabytku: Druk

Stan zachowania: Bardzo dobry

Surowiec: Papier

Funkcja zabytku: Zbiór prawny wykorzystywany w praktyce sądowej

Powiązana literatura

1. Groth A., Rewizja lidzbarska prawa chełmińskiego z 1566 r., „Słupskie Studia Historyczne, 1993, s. 13-33.
2. Hanow M., Jus Culmense ex ultima revision oder Das vollständige Culmische Recht, Gdańsk 1767.
3. Prawo Starochełmińskie 1584 (1394), red. W. Maisel i Z. Zdrójkowski, przekł. A. Bzdęga, A. Gaca, Toruń 1985.
4. Rewizja lidzbarska prawa chełmińskiego. Pomniki prawa, wyd. A. Groth, Koszalin 1997.
5. Rewizja nowomiejska prawa chełmińskiego 1580 (1814) zwana także Jus Culmense Emendatum lub Jus Culmense Polonicum, przekł. I. Malinowska-Kwiatkowska, J. Sondel, Toruń 1993.
6. Zdrójkowski Z., Zarys dziejów prawa chełmińskiego (1233-1862): studium z okazji siedemsetpięćdziesięciolecia wydania przywileju chełmińskiego oraz lokacji miast Chełmna i Torunia, Toruń 1983.