Znak graniczny. Chrościna (niem. Falkenau), pow. nyski

  • słup graniczny usytuowany przy drodze gruntowej prowadzącej z Chrościny do Czarnolasu (niem. Petersheide), ok. 2 km na południowy-zachód od centrum wsi
  • granit; słup o nieregularnej bryle przypominającej ostrosłup z daszkowatym, ściętym częściowo, zwieńczeniem (wys.185 cm). Szerokość 33 cm (w górnej części) i 54 cm u dołu, głębokość 25 cm (w górnej części) i 55 cm (dolna część)
  • ok. 1290-1320
  • na trzech bokach ryte inskrypcje i symbole:
    Ściana północno-wschodnia: uproszczone wyobrażenie pastorału
    Ściana północno-zachodnia: gładka
    Ściana południowo-wschodnia: wykonana kapitałą inskrypcja w trzech rzędach oddzielonych podwójną linią TMI / SCI / IOHIS będącą skróconym zapisem sformułowania Termini Sancti Iohannis.
    Ściana południowo-zachodnia: znak ukośnego krzyża

    Jeden z sześciu zachowanych podobnych obiektów wyznaczających północno-zachodnią granicę kasztelanii nysko-otmuchowskiej. Według P. Bretschneidera ustawione zostały w okresie między 1290 r. (po zakończeniu sporu ks. Henryka IV Probusa z biskupem Tomaszem II), a 1319 r., gdy zmarł biskup Henryk z Wierzbnej, który jako pierwszy zaczął używać tytułu książęcego. Z kolei T. Dunin-Wąsowicz wyznaczenie granicy powiązała z działalnością legata papieskiego Filipa z Fermo i jego wyrokiem, jaki zapadł w 1282 r. w sporze między wrocławskim księciem a biskupem oraz nabyciem przez biskupa wrocławskiego pełnych praw książęcych (ius ducale) na obszarze nysko-otmuchowskim w 1290 r.

  • Pełny ekran 

    Powiązana literatura

    1. P. Bretschneider, Termini Sancti Johannis. Eine Untersuchung über die ältesten Grenzsteine des Breslauer Bistumlandes, “Schlesische Geschichtsblätter”, Jg. 1925, Nr. 3, s. 38-46
    2. T. Dunin-Wąsowicz, Lapides terminales na Śląsku w XIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. XVIII, 1970, nr 1, s. 3-25

    Border sign. Chrościna (German: Falkenau), Nysa district
    • Border sign located on the road leading from Chrościna to Czarnolas (German: Petersheide), approx. 2 km southwest of the village center.
    • Granite; irregularly shaped column resembling a pyramid with a roof-shaped, partially truncated, top (height 185 cm). Width 33 cm (upper part) and 54 cm at the bottom, depth 25 cm (upper part) and 55 cm (lower part)
    • Ca. 1290-1320
    • There are engraved inscriptions and symbols on three sides:
      North-eastern wall: simplified representation of a crosier
      North-western wall: smooth
      South-eastern wall: inscription made in capitals in three rows separated by a double line TMI / SCI / IOHIS, which is a shortened version of the phrase Termini Sancti Iohannis.
      South-western wall: sign of a oblique cross

    • One of six preserved similar objects marking the north-western border of the castellany of Nysa-Otmuchów. According to P. Bretschneider, they were established between 1290 (after the end of the dispute between Duke Henry IV Probus and Bishop Thomas II) and 1319, when Bishop Henry of Wierzbna, who was the first to use the title of prince, died. On the other hand, T. Dunin-Wąsowicz linked the marking of the border with the activity of the papal legate Philip of Fermo and his verdict, which was issued in 1282 in the dispute between the Duke of Wrocław and the bishop, and the acquisition by the Bishop of Wrocław of full ducal rights (ius ducale) in the Nysa-Otmuchów area in 1290.

    The most important literature:

    1. P. Bretschneider, Termini Sancti Johannis. Eine Untersuchung über die ältesten Grenzsteine des Breslauer Bistumlandes, “Schlesische Geschichtsblätter”, Jg. 1925, Nr. 3, pp. 38-46
    2. T. Dunin-Wąsowicz, Lapides terminales na Śląsku w XIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, XVIII, 1970, nr 1, pp. 3-25.

    Komentarze

    Popularne posty z tego bloga

    Szubienica. Chełmsko Śląskie, gmina Lubawka

    Kamień graniczny. Jemna (niem. Raschdorf), pow. ząbkowicki

    Krzyż kamienny. Damianowice, powiat wrocławski