Posty

Prawo karne w Magdebursko-wrocławskim systematycznym prawie ławniczym. Zarys problematyki

Obraz
          Magdebursko-Wrocławskie Systematyczne Prawo Ławnicze - Das Magdeburg-Breslauer systematische Schöffenrecht aus der Mitte des vierzehnten Jahrhunderts, Bild 6 von 280 | MDZ (digitale-sammlungen.de)  https://www.digitale-sammlungen.de/de/view/bsb10551811?page=6,7           Do jednego z najważniejszych polskich zbiorów średniowiecznego prawa karnego należało Magdebursko-wrocławskie systematyczne prawo ławnicze (Das Magdeburg-Breslauer systematische Schöffenrecht). Nie ulega bowiem wątpliwości, że posiadało ono wysokie walory merytoryczne dla sądów wykorzystujących w swojej praktyce prawo magdeburskie. Ono bowiem stanowiło trzon tej regulacji prawnej, a dzięki popularności tego kodeksu, pozwoliło to na utrwalenie rozwiązań prawa Magdeburga, nie tylko zresztą na Śląsku, ale również np. na Pomorzu (w postaci prawa chełmińskiego).            Magdebursko-wrocławskie systematyczne prawo ławnicze powstało w II poł. XIV w. (najpewniej pomiędzy 1359, a 1386 r.). Jego treść zawierała zbió
Prześlij komentarz
Read more »

Krzyże kamienne. Jelenia Góra (niem. Hirschberg), miasto Jelenia Góra

Obraz
Dwa krzyże wmurowane w północną ścianę kościoła prawosławnego św. Apostołów Piotra i Pawła znajdującego się przy ulicy 1 Maja. Oba wykonane z piaskowca o wymiarach 1) 132x53x… cm, 2) 89x60x… cm Datacja trudna do ustalenia. Wmurowane je w ścianę kościoła najprawdopodobniej podczas rozbudowy przeprowadzonej w latach 1727-1737 roku stojącej tam kaplicy. W czasach późniejszych ściany otynkowano, odsłonięto je dopiero w 1934 roku. Pierwszy krzyż ma widoczny wyraźne ryty miecz oraz kuszy, na drugim jest on trudny do identyfikacji, przez niektórych interpretowany jako drabina Pełny ekran   Powiązana literatura D. Wojtucki, S. Zobniów, Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej, Wrocław 2017, s. 355. J. Milka, Kamienne pomniki średniowiecznego prawa, Dolnośląska Komisja Opieki nad Zabytkami PTTK, Wrocław 1968, s. 24.
Prześlij komentarz
Read more »

Kamienny krzyż upamiętniający zastrzelonego kata w Jeseníku (Czechy)

Obraz
          Związanym z katowską profesją pomnikiem jest przechowywany dziś w Muzeum w Jeseníku kamienny krzyż wystawiony po zabójstwie (zastrzeleniu) miejscowego kata Michaela Waxmanna. Tenże interesujący zabytek został odnaleziony około roku 1901 podczas prac polowych w okolicy jeseníckiej fary. W pobliżu miejsca znalezienia, na budynku nr 9 przy ulicy Tovární umieszczona została pamiątkowa tablica z tekstem przypominających zamordowanie kata, w czasie trwania wojny trzydziestoletniej. Pierwotnie inicjały przedstawione na krzyżu w starszej literaturze wiązane były błędnie z osobą Martina Wagnera. Ostatnie badania przeprowadzone przez Romana Musila dowiodły jednak, iż inicjały M.W. należy łączyć nie z Martinem Wagnerem, jak domniemano w starszej literaturze przedmiotu, a Michaelem Waxmanem (Wachsman, Wagksman). Wagner w żadnych źródłach dotyczących miasta nie występuje jako kat, a zamiast niego pojawił się w dokumentach z dnia 20 września 1623 r. dotyczących przejęcia katowni niejaki Mi
Prześlij komentarz
Read more »

Zaginiony pręgierz w Gniechowicach koło Wrocławia

Obraz
          Jeszcze w 1945 r., a może i nawet dłużej w przypałacowym parku w Gniechowicach (niem. Gnichwitz, Altenrode) stał kamienny pręgierz. Obecnie uchodzi on za zaginiony. Być może w okresie powojennym, potraktowano go jako materiał budowlany, albo „przydał” się miejscowym i dziś stanowi element konstrukcyjny jakiegoś budynku w Gniechowicach. Nie można też wykluczyć, że jego resztki poniewierają się jeszcze gdzieś w parku. Tego jednak nie da się jednoznacznie stwierdzić bez przeprowadzonych dokładnych poszukiwań na bazie zachowanych zdjęć i opisów.            O rozprawach sądowych i egzekucjach w Gniechowicach, które wiązały się z posiadaniem przez właścicieli tej miejscowości stosownych praw słyszymy już w XV stuleciu. Ponoć, jak podają śląscy kronikarze, w marcu 1458 r. spalono tutaj rabusia kościelnego nazywanego Mozynko, który za pomocą magii miał wyłamywać zamki i dostawać się do świątyń, które następnie okradał. Może wyroki te wykonywane były na dawnej Górze Szubienicznej leżą
Prześlij komentarz
Read more »

B. Carpzov, Practica nova Imperialis Saxonica rerum criminalium, Wittebergae 1670 (Pars 1), 1684 (Pars 2).

Obraz
Practica nova imperialis Saxonicae rerum criminalium jest uznawana za jedną z najważniejszych prac Benedykta Carpzowa (1595-1666).  Wydana po raz pierwszy w 1635 r. miała szerokie użycie w zakresie prawa karnego oraz procedury karnej w Rzeszy Niemieckiej, wpływając istotnie obok podstawowego zbioru tj. Constitutio Criminalis Carolina z 1532 r. na system prawa.  W swoim dziele B. Carpzov starał się przedstawić nowy, jednolity system prawa karnego dla całej Rzeszy Niemieckiej, wzorując się na wspomnianej Carolinie . Jednocześnie zawarł w niej wiele elementów z ówczesnej nauki prawa karnego (np. kwestia poczytalności).  Praca ta doczekała się wielu wydań.   Lokalizacja: Dostęp online:  https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/drwcarpzov1 ;  https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/drwcarpzov2  [dostęp 29.12.2023 r.] Okres chronologiczny: Nowożytność Typ zabytku: Druk Stan zachowania: Bardzo dobry Surowiec: Papier Funkcja zabytku: Traktat wykorzystywany w praktyce sądowej Powiązana
Prześlij komentarz
Read more »

Malleus maleficarum, 1496

Obraz
Traktat wydany po raz pierwszy w 1487 r., autorstwa papieskich inkwizytorów na teren Rzeszy Niemieckiej Heinricha Kramera (1430-1505) i Jacoba Sprengera (1436-1495; współautorstwo tego drugiego jest podważane). Zawierał on podsumowanie ówczesnej wiedzy na temat magii, czarownic, sposobu ich wykrywania, ich szkodliwego działania oraz sposobów walki z nimi.  Młot na czarownice zdobył dużą popularność, co zaowocowało kolejnymi wydaniami oraz tłumaczeniami na różne języki, w tym polski (zob. Najważniejsza literatura).  Dzieło miało wpływ zarówno na normowanie przestępstwa czarostwa w prawie stanowionym i zwyczajowym, jak również na praktykę sądową w tym zakresie (w tym toczące się w tym czasie w Europie procesy o czary). Lokalizacja: PAN Biblioteka Kórnicka, sygn. Inc.Qu.79; dostęp online:  https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/502310/edition/407346?language=pl [dostęp 17.12.2022 r.] Okres chronologiczny: Nowożytność Typ zabytku: Druk Stan zachowania: Bardzo dobry Surowiec:
Prześlij komentarz
Read more »

Gesetzbuch über Verbrechen und schwere Polizey-Uebertretungen, Wien 1803

Obraz
Gesetzbuch über Verbrechen und schwere Polizey-Uebertretungen (Księgi Ustaw na Zbrodnie i Ciężkie Policyjne Przestępstwa ; potocznie: Franciszkana) została opublikowana w 1803 r. Miała ona zastąpić wydany w 1787 r. Powszechny kodeks karny o zbrodniach i karach (potocznie: Józefina ). Podstawą do jej opracowania stał się wprowadzony w 1797 r. w Galicji Zachodniej kodeks Ustawa karna dla Galicji Zachodniej .  Franciszkana zawierała krótki wstęp oraz 210 paragrafów, tworzących dwie księgi tj. o zbrodniach i ich karaniu oraz o ciężkich przestępstwach policyjnych. Każda z nich zawierała część ogólną i szczególną oraz przepisy odnoszące się do procedury karnej. Wprowadzono w niej wiele zmian w porównaniu do Józefiny (np. przedawnienie, złagodzenie odbywania kary pozbawienia wolności), aczkolwiek zachowano podstawowe zasady odpowiedzialności sprawców za popełnione przestępstwa, a nawet, w niektórych przypadkach poszerzono ją w zakresie przestępstw przeciwko państwu czy religii.  Franciszkan
Prześlij komentarz
Read more »